Ενιαία Δράση Κρατικών Ενισχύσεων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης & Καινοτομίας «ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» Β’ Κύκλος

Το Νευροχειρουργικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων υλοποιεί την πράξη με τίτλο:«ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΤΡΙΑ ΡΟΗΣ ΣΕ ΟΓΚΟΥΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ: ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ» με κωδικό Τ2ΕΔΚ-00971 και κωδικό MIS «5070923» και Επιστημονικώς Υπεύθυνο τον Επ. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Αλεξίου Γεώργιο, η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ), στο πλαίσιο του Ε.Π «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ)», ΕΣΠΑ 2014 – 2020, Ενιαία Δράση Κρατικών Ενισχύσεων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης & Καινοτομίας «ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ», Β’ Κύκλος.

Βασικός στόχος της ενιαίας Δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» είναι η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων προς διεθνείς αγορές, με σκοπό τη μετάβαση στην ποιοτική καινοτόμα επιχειρηματικότητα και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Η Δράση αυτή έχει ως σκοπό την άμεση και αποτελεσματική διοχέτευση των διαθέσιμων πόρων για την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων και την εφαρμογή καινοτομιών στις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω μίας σειράς παρεμβάσεων.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ΕΡΓΟΥ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ II. Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς
ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Τομέας 5-ΥΦΑ: Υγεία & Φάρμακα
 

Περιοχή Παρέμβασης

5.7 Ανάδειξη και επιβεβαίωση νέων θεραπευτικών μέσων, στόχων και βιοδεικτών για την ανάπτυξη εξατομικευμένων διαγνωστικών και θεραπευτικών προσεγγίσεων
 

Προτεραιότητα

5.7.8 Εξατομικευμένες προηγμένες θεραπείες,
μεταξύ άλλων μεταφραστική και προ-κλινική
έρευνα των βλαστικών κυττάρων για τη ριζική
θεραπεία σημαντικών νοσημάτων του Ελληνικού
πληθυσμού
Φορείς ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

PZAF –  Π. ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. ΑΒΕΕ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ –
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ – ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

Αντικείμενο και Στόχοι του Έργου Η επίπτωση των πρωτοπαθών όγκων του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) υπολογίζεται σε 7 με 19 περιπτώσεις ανά 100.000 ανθρώπους ανά έτος. Οι μεταστατικοί όγκοι είναι ως και 10 φορές πιο συχνοί. Το γλοιοβλάστωμα (grade IV), τύπος γλοιώματος, είναι ο συχνότερος και κακοηθέστερος πρωτοπαθής όγκος στους ενήλικες με μέση επιβίωση 15 μήνες παρά την χειρουργική εξαίρεση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Τα χαμηλότερου βαθμού κακοήθειας γλοιώματα, παρουσιάζονται σε νεότερους ασθενείς και η πλήρη εξαίρεση ισοδυναμεί σε κάποιους ιστολογικούς τύπους (π.χ. πιλοκυτταρικό αστροκύτωμα) με ίαση [2]. Το πρωτοπαθές λέμφωμα του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΠΛΚΝΣ) αποτελεί το 2% όλων των όγκων του ΚΝΣ, ωστόσο μιμείται απεικονιστικά το γλοιοβλάστωμα και τη μετάσταση. Η διεγχειρητική διάγνωση του ΠΛΚΝΣ είναι πολύ σημαντική μιας και στην περίπτωση του λεμφώματος δεν απαιτείται πλήρη εξαίρεση της βλάβης. Ένα εκτεταμένο χειρουργείο για το όσο το δυνατο μεγαλύτερη εξαίρεση του όγκου μπορεί να έχει μόνιμες νευρολογικές επιπτώσεις για τον ασθενή, ειδικά για βλάβες που γειντιάζουν ή βρίσκονται σε ευγενή κέντρα του εγκεφάλου (π.χ. κέντρο του λόγου, κίνησης), όπως ημιπάρεση, αφασία και οπτικές διαταραχές. Στην περίπτωση του γλοιοβλαστώματος και της μετάστασης, στα οποία ο βαθμός εκτομής έχει την μεγαλύτερη προγνωστική σημασία, ο χειρουργός πρέπει να επιτελέσει το δυνατόν μεγαλύτερου βαθμού ή και πλήρη εξαίρεση [3]. Επίσης, στα χαμηλής κακοήθειας γλοιώματα με πλήρη εξαίρεση μπορεί να επέλθει ίαση.

Εδώ και 150 χρόνια η χειρουργική εξαίρεση των συμπαγών νεοπλασμάτων βασίζεται στην παθολογοανατομική διάγνωση μετά την χειρουργική επέμβαση. Η όλη αυτή διαδικασία διαρκεί συνήθως από 2-4 εβδομάδες και επομένως υπάρχει καθυστέρηση της διάγνωσης και της έγκαιρης θεραπείας. Διεγχειρητικά, ο χειρουργός ως σήμερα μπορεί μέσω της παθολογοανατομικής ταχείας βιοψίας (frozen section) να έχει μια εκτίμηση για το βαθμό και τον τύπο κακοήθειας των νεοπλασμάτων εγκεφάλου καθώς και των ορίων του όγκου. Ωστόσο, η ταχεία βιοψία έχει πολλά μειονεκτήματα. Επιπλέον, με την ταχεία βιοψία είναι κατανοητό ότι δεν είναι πρακτικό να ζητηθεί ανάλυση πολλαπλών δειγμάτων. Συνεπώς, μια αξιόπιστη ταχεία διεγχειρητική διάγνωση του ορίου ενός νεοπλάσματος είναι θεμελιώδους σημασίας και πεδίο έρευνας από την αρχή της σύγχρονης χειρουργικής. Με ένα αξιόπιστο, χαμηλού κόστους και μη παρεμβατικό ενδοχειρουργικό βοήθημα ο χειρουργός θα αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια μιας και στους ενδοπαρεγχυματικούς όγκους εγκεφάλου τα όρια είναι δυσδιάκριτα ή και μη προσδιορίσιμα. Επιπλέον, θα μειωνόταν ο κίνδυνος πρόκλησης μόνιμων νευρολογικών βλαβών, o συνολικός χρόνος του χειρουγείου και επομένως ο κίνδυνος επιμόλυνσης και θα καθιστούσε πιο εύκολη την εκτομή ενός όγκου ακόμα και από λιγότερο έμπειρους χειρουργούς

Η κυτταρομετρία ροής αποτελεί ένα σύγχρονο εργαστηριακό όπλο στην διάγνωση, πρόγνωση και παρακολούθηση πολλών ασθενειών. Μέχρι σήμερα η ανάλυση του κυτταρικού κύκλου απαιτούσε χρόνο περίπου 30 λεπτών, δεν είχε μελετηθεί επαρκώς σε συμπαγείς όγκους και δεν είχε καμία διεγχειρητική εφαρμογή. Η ερευνητική μας ομάδα, αναπτύσσοντας ένα ταχύ πρωτόκολλο ανάλυσης (έως 6 λεπτά) του κυτταρικού κύκλου το εφάρμοσε διεγχειρητικά. Το πρωτόκολλο αυτό έχει την αποδοχή της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας με την ονομασία “Ioannina Protocol” [2].

Με άξονα τα προαναφερθέντα επιστημονικά δεδομένα και την υπάρχουσα τεχνογνωσία των εταίρων του έργου στην πλατφόρμα κυτταρομετρίας ροής οι βασικοί στόχοι του έργου είναι οι εξής:

  • Δημιουργία πρωτοτύπου προϊόντος που θα προσδιορίζει διεγχειρητικά εντός λίγων λεπτών τα όρια του όγκου αναλύοντας τον κυτταρικό κύκλο (Neuroflow Basic).
  • Συνδυαστική διάγνωση από πρωτότυπο προϊόν με βάση την ποσότητα DNA και προσδιορισμό δεικτών για τον χαρακτηρισμό του ακριβούς τύπου όγκου, του βαθμού κακοήθειας/επιθετικότητας, της πρόγνωσης και την χάραξη της θεραπευτικής τακτικής κατά τη διάρκεια του χειρουργείου (Neuroflow Extended).
ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
  1. Ορισμός Απαιτήσεων Έργου (ΦΟΡΕΑΣ: ΝΧΙ)
  2. Σχεδιασμός πρωτοκόλλων συλλογής,
    επεξεργασίας και ανάλυσης δείγματος (ΦΟΡΕΑΣ: ΝΧΙ)
  3. Σχεδιασμός πρωτοτύπων προϊόντων (ΦΟΡΕΑΣ: PZAF)
  4. Εφαρμογή και αξιολόγηση σε κλινικά(ΦΟΡΕΑΣ: ΝΧΙ)
    δείγματα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ΝΧΙ